Cegły klinkierowe pozwalają na szerokie możliwości zastosowania przy wznoszeniu ścian nośnych i licowych domów, murów, ogrodzeń oraz elementów małej architektury. Aby błędy wykonawcze, złe warunki pogodowe lub inne okoliczności nie zniweczyły całego efektu należy wszelkie prace murarskie prowadzić zgodnie z normami i sztuką budowlaną.
System zapraw murarskich do klinkieru z trasem Tubag
Zaprawy murarskie quick-mix V.O.R. to najpełniejszy program murarskich zapraw do klinkieru. Są ich cztery rodzaje, przeznaczone do różnych nasiąkliwości cegieł. Program zapraw murarskich z trasem reńskim Tubag jest wsparty ponad 60-letnim doświadczeniem i nieustannymi pracami rozwojowo-badawczymi. Bogata kolorystyka – 16 kolorów zapraw i spoin, specjalnie dobrane kruszywo oraz optymalna ilość wody zarobowej umożliwiają murowanie bez wykwitów. Zaprawy V.O.R. zapewniają dużą szczelność i trwałość wiązania przy wysokiej paroprzepuszczalności muru. Wysokospecjalizowane zaprawy quick-mix obniżają koszty, ułatwiają pracę oraz minimalizują ryzyko występowania wykwitów i przebarwień, dzięki posiadaniu w swoim składzie reńskiego trasu Tubag.
Przyczyny powstawania wykwitów i wysoleń na elewacjach z cegły klinkierowej są zmorą każdego wykonawcy i inwestora, przyczyny są na ogół znane, pomimo to często są lekceważone. Najczęściej mamy do czynienia z:
- Wadliwą dokumentacją projektową.
- Zastosowaniem niewłaściwych zapraw murarskich.
- Przeprowadzaniem prac murarskich w złych warunkach pogodowych.
- Błędami wykonawczymi, brakiem zachowania norm oraz zasad dobrej sztuki budowlanej.
- Dokładna analiza rysunków projektu technicznego. Ustalenia dotyczące wątku wiązania cegieł.
- Murowany element powinien zostać jako pierwszy rozmierzony wg pionów. Rozmierzenie zazwyczaj rozpoczynamy od górnej krawędzi nadproży otworów konstrukcyjnych do góry i do dołu w odstępach równych średniej wysokości warstwy.
- Na dwóch przeciwległych stronach murowanego odcinka należy zamontować stabilnie dwie pionowe łaty o wysokości ok. jednej kondygnacji.
- Na zamocowanych pionowych łatach należy zaznaczyć rozmierzone poziomy warstw. Pierwsza dolna spoina jest spoiną startową - wyrównującą i powinna wyrównać odchyłki poziomu nawet o kilka centymetrów.
- Cegły lub inne elementy murowe dostarczone na budowę, powinny być zapakowane na palecie i zafoliowane fabrycznie (w przypadku zakupu pełno-paletowego). Cegły lub elementy murowe powinny być suche, niezmarznięte, nienarażone na uszkodzenia mechaniczne.
Aby uniknąć wszelkich przykrych niespodzianek quick-mix stworzył 10 zasad dobrego murowania.
10 zasad dobrego murowania
1. Dobierz właściwy rodzaj zaprawy w odniesieniu do nasiąkliwości cegły.
2. Zabezpiecz cegły, z których będziesz murował, przed zawilgoceniem.
3. Przygotowując zaprawę, przestrzegaj ściśle instrukcji stosowania.
4. Nie dodawaj do zaprawy żadnych dodatków ani domieszek.
5. Pamiętaj o właściwym wykonaniu izolacji poziomej – zabezpieczy ona wznoszony element przed podciąganiem wilgoci.
6. Prowadź prace w optymalnych warunkach (od +5 °C do +30 °C), przerywając je natychmiast w razie wystąpienia opadów atmosferycznych.
7. Gotowa spoina powinna być zlicowana z cegłą w sposób uniemożliwiający zaleganie wody, lodu i śniegu.
8. Murując i fugując w jednym cyklu – pamiętaj, że profilowanie fugi powinno nastąpić we właściwym momencie (pomoże Ci w tym tzw. test kciuka). Murując i fugując w osobnych cyklach, podczas murowania pozostaw na spoinie przestrzeń o głębokości min. 1,5 cm.
9. W należyty sposób zagęszczaj spoinę w narożach.
10. Przerywając prace, ZAWSZE zabezpieczaj murowany element przed opadami i nadmiernym nasłonecznieniem, okrywając go folią. Pamiętaj jednak, aby folia umożliwiała swobodną wentylację murowanego elementu. Po zakończeniu prac, chroń w podobny sposób gotowy element przez co najmniej 28 dni.
Asortyment zapraw murarskich w systemie zapraw V.O.R do klinkieru z trasem Tubag
Zaprawa murarska V.O.R. VK PLUS T
Do murowania cegieł klinkierowych, cegieł ręcznie formowanych, wapienno-piaskowych, ekstremalnie nasiąkliwych (powyżej 10%). Specjalnie opracowana formuła zaprawy VK PLUS T gwarantuje wysoką przyczepność zaprawy do cegły, odporność na gwałtowne opady oraz brak wysychania czy odparzenia spoiny w miejscach styku z cegłą, nawet bez uprzedniego zwilżania cegieł. Zaprawa z oryginalnym trasem Tubag.
Zaprawa murarska V.O.R. VK 01 T
Do murowania cegieł klinkierowych, ręcznie formowanych i okładzinowych o dużej nasiąkliwości (8-10%). Gwarantuje dobrą przyczepność zaprawy do cegły, a w rezultacie szczelną i wytrzymałą spoinę. Zaprawa z oryginalnym trasem Tubag.
Zaprawa murarska V.O.R. VM 01 T
Do murowania cegieł klinkierowych i okładzinowych o średniej nasiąkliwości (3-8%). Zaprawy VM 01 T mają specyficzną zdolność zatrzymywania wody zarobowej w dojrzewającej zaprawie, zapewniając lekką i ciągłą obróbkę, a w rezultacie – trwałą i estetyczną spoinę. Zaprawa z oryginalnym trasem Tubag.
Zaprawa murarska V.O.R. VZ 01 T
Do murowania cegieł klinkierowych o małej nasiąkliwości (od 2 do 5%). Specjalnie dobrane uziarnienie i mieszanka spoiw tej zaprawy zapobiega „pływaniu” cegieł, a zawartość wilgoci w murze regulowana jest poprzez otwarte dyfuzyjnie spoiny. Zaprawa z oryginalnym trasem Tubag.
Narzędzia, sprzęt i środki pomocnicze
- Rusztowania
- Rusztowaniowe siatki zabezpieczające
- Plandeki ochronne
- Naczynie (kastra) do przygotowania zaprawy
- Wyskalowane naczynie do odmierzania wody zarobowej
- Wolnoobrotowe mieszadło typu Colomix
- Kielnia murarska
- tzw. długa spoinówka (fugówka)
- tzw. krótka spoinówka (fugówka)
- Zamiennie do fugówek – drewniany trzonek, wąż gumowy ogrodowy (krótki odcinek)
- Łaty pionowe (np. kantówki drewniane 10 x 10 cm)
- Sznur murarski – poziom
- Poziomica i/lub tzw. szlaufwaga
- Młotek murarski
- Ołówek murarski
- Taśma miernicza
- Tablet ze szczerbinką do spoinowania spoin poziomych i pionowych
- Szczotki do czyszczenia powierzchni
Rodzaje cegieł
Cegły budowlane ceramiczne lub wapienno-piaskowe są wyrobem bardzo uniwersalnym. Przy pomocy cegieł można wznosić niemal wszystkie rodzaje ścian.
Cegły pełne są produkowane zazwyczaj w klasach: 5; 7,5; 10; 15; 20. Wg Normy PN-EN 771-1:2006 „Wymagania dot. elementów murowych. Część I: Elementy murowe ceramiczne”. Bardzo istotnym parametrem jest nasiąkliwość wagowa elementu murowego. Cegły klinkierowe i elewacyjne można podzielić ze względu na nasiąkliwość na grupy:
- cegły klinkierowe o niskiej nasiąkliwości ok. 2-5%
- cegły klinkierowe i elewacyjne średnio nasiąkliwe 3-8%(najczęściej występujące cegły produkowane i stosowane w Polsce)
- cegły elewacyjne mocno nasiąkliwe 8-10%
- cegły elewacyjne ekstremalnie nasiąkliwe pow. 10%
- cegły wapienno-piaskowe
- cegły pełne i drążone tzw. dziurawki
- cegły kratówki
- cegły modularne
Stan fizyczny nasiąkliwości cegieł decyduje m.in. o czasie wiązania zaprawy – zastosowanie zaprawy niekompatybilnej z nasiąkliwością cegły może znacząco wpływać na zakłócenie procesu wiązania i twardnienia zaprawy.
Aby uniknąć problemów na budowie zalecanym jest sprawdzenie zapraw murarskich pod kątem zgodności rodzaju produktu, koloru, daty produkcji, numeru szarży. Zaprawy z dwóch lub trzech odmiennych szarż powinny zostać wymieszane między sobą podczas zarabiania zapraw wodą z jednym do tego przeznaczonym naczyniu. W przypadku wykorzystywania więcej niż jedna paleta danej zaprawy, również z jednej szarży, zalecanym jest pobieranie zapraw równocześnie z kilku palet.
Po każdym zakończeniu prac budowlanych pozostałe cegły powinny zostać zabezpieczone przed wpływem niekorzystnych warunków atmosferycznych.
Prace przygotowawcze na budowie
Fundament
W budownictwie jednorodzinnym, najbardziej typowy fundament złożony jest ze spodu w postaci ławy fundamentowej oraz ze ścian fundamentowych, które w budynkach podpiwniczonych spełniają funkcję ścian piwnic. Najczęściej stosowane są ławy betonowe, które wylewa się bezpośrednio w gruncie. Należy pamiętać o wszelkich izolacjach poziomych oraz pionowych fundamentów.
Murowanie ścian budynków oraz murów pełnych
Wymagania stawiane ścianom i murom (wewnątrz i na zewnątrz)
- odpowiednia wytrzymałość na ściskanie i zginanie (nośność)
- trwałość
- mrozoodporność oraz na wpływ warunków atmosferycznych
- izolacyjność cieplna, akustyczna
- ognioodporność
- sprzyjanie utrzymania korzystnego mikroklimatu wewnątrz pomieszczenia
- ekstensywne wytworzenie i utrzymanie
- estetyka
Wiązania cegieł w murze
Dla zapewnienia optymalnej stabilności, wytrzymałości i stateczności muru lub innych murowanych elementów, ich elementy muszą zachować przesunięcie względem siebie. Nieprzewiązany mur wskutek działania nierównomiernych sił – może ulec rozwarstwieniu lub nawet zawaleniu.
Murowanie „pierwszej” ściany należy rozpocząć od ułożenia „na sucho” pierwszej warstwy cegieł celem właściwego rozmierzenia wątku fugowego, ilości cegieł itp. Pierwsza spoina pozioma jest spoiną startową – wyrównującą, która ma za zadanie wyrównać poziom (może mieć nawet kilka centymetrów).
Dalsze warstwy zaleca się wznosić pełnymi warstwami – wokół obiektu.
Innym dopuszczalnym systemem, może być system polegający na wyprowadzeniu narożników ścian wraz ze strzępiami, celem połączenia z sąsiadującymi ścianami.
W przypadku murowania ścian osłonowych, wraz z wykonaną izolacją termiczną, zalecanym jest utworzenie tzw. pustki powietrznej (ok. 4-5cm). Celem zapewnienia właściwej cyrkulacji powietrza należy w 2, 3, lub 4 warstwie cegieł wykonać szczelinę, a w ostatniej warstwie wylot powietrza. Wykonuje się to przez pozostawienie pustej spoiny pionowej max. co 4 cegły; w takiej spoinie można zamontować specjalną puszkę wentylacyjno-odwadniającą ze szczelinami lub wstawić zwiniętą siatkę zbrojeniową lub pozostawić otwartą szczelinę w fudze pionowej.
Oprócz zastosowania puszek wentylacyjno-odwadniających, należy uwzględnić wytworzenie dodatkowej izolacji przeciwwilgociowej i przeciwwodnej w wewnętrznej części muru, poprzez wykonanie fartucha z folii budowlanej lub papy bitumicznej na podkładzie z zaprawy murarskiej i pod odpowiednim spadku ku licu ściany wprowadzony z spoinę wraz z pozostawionym puszkami tak, aby woda mogła swobodnie wypłynąć na zewnątrz.
Parapety zewnętrzne powinny być wykonywane z cegieł pełnych. W wyjątkowych sytuacjach można zastosować cegły kratówki, jednakże cegły skrajne powinny być bezwzględnie pełnymi cegłami.
Dalsze warstwy cegieł należy dokładnie murować zgodnie z poziomem wyznaczonym poprzez sznurek murarski. Najlepiej sznur rozciągnąć pomiędzy dwoma łatami lub w spoiny wkładając gwoździe, na których po zewnętrznej stronie muru przeciąga się napięty sznur murarski. Rozpięty sznur nie tylko wyznacza poziom, ale również płaszczyznę lica murowanej ściany.
Niedopuszczalnym jest stosowanie listewek, prętów zbrojeniowych lub innych przedmiotów zastępujących poziom. Zgodnie z dobrą sztuką budowlaną, każdemu murarzowi powinny towarzyszyć, oprócz kielni, sznur murarski i poziomica.
W kroku pierwszym, nakładamy zaprawę kielnią na całej powierzchni poziomej muru tzw. podstawie cegły w ilości ok. 1kg na cegłę oraz część zaprawy na najmniejszą część cegły zwanej „główka”. Tak nałożona zaprawa (w odcinku poziomym i pionowym) umożliwia murowanie pełnospoinowe. Następnie układamy cegłę i dociskamy zgodnie z wyznaczoną wysokością. Po dociśnięciu cegły, nadmiar wypływającej zaprawy należy zebrać kielnią. Po wstępnym stwardnieniu zaprawy możemy przystąpić do kształtowania fugi. Najpierw jednak zalecane jest przeprowadzenie tzw. testu kciuka, który daje nam informację czy zaprawa wykazuje pierwsze symptomy wysychania, czy jeszcze jest za świeża. Fugowanie powinno być wykonywane przy pomocy narzędzi, tzw. fugówki, giętej rurki lub trzonka drewnianego, nadających spoinie właściwy profil. Zaleca się wykonanie fugi pełnej, półokrągłej. Prace murarskie należy wykonywać jak najszybciej, na bieżąco usuwać zabrudzenia zaprawą z lica cegieł. Po zakończeniu procesu murowania zaschnięte resztki zaprawy usunąć na sucho za pomocą szczotki.
Zabronionym jest zmywanie muru bieżącą wodą, gdyż może to spowodować powstawanie wykwitów lub wysoleń, zmianę odcienia fugi i/lub obniżenie wytrzymałości spoin na wpływ warunków atmosferycznych.
Zarobioną zaprawę należy zużyć w ciągu 1 - 2 godzin. Świeżo wzniesiony mur należy chronić przed wpływem niekorzystnych warunków atmosferycznych, takich jak: mróz, porywiste wiatry, bezpośrednie promienie słoneczne oraz deszcz.
Po zakończeniu wszelkich prac murarskich, chroń gotowe elementy przez co najmniej 28 dni.
W czasie pierwszego, najważniejszego tygodnia od wymurowania, spoinowane elementy wykonane z cegieł klinkierowych i elewacyjnych należy chronić, poprzez osłanianie folią lub plandeką przed opadami atmosferycznymi. Natomiast przed nadmiernym nasłonecznieniem i nagrzewaniem, mur należy chronić siatkami elewacyjnymi. Niedopuszczalnym jest szczelne zakrywanie wszelkich murowanych elementów, np.: ściśle przylegającymi foliami typu „strecz”. Wszelkie nakrycia i zabezpieczenia w postaci plandek powinny zapewnić swobodną cyrkulację powietrza i nie dopuścić do bezpośredniego zamoczenia oraz powstawania pod folią zjawiska tzw. kondensatu.