Życie ludzkie zawsze skupiało się wokół paleniska. Dzisiaj palenisko przybrało formę grilla. Biesiadowanie przy własnoręcznie zbudowanym grillu może być wielką atrakcją, a jeżeli grill jest nie tylko funkcjonalny, ale i ładny, to dodatkowy powód do dumy dla gospodarza.
Grill to inwestycja na kilka sezonów, warto zatem, jak w przypadku każdej budowy, zabrać się za jego stawianie z głową. Należy przemyśleć zarówno jego konstrukcję, jak i usytuowanie oraz dobrać najodpowiedniejsze materiały. Kształt może być dowolny, powinien jednak harmonizować z otoczeniem. W zależności od naszych upodobań grill może być okrągły, prostokątny, kwadratowy, w kształcie litery S — gdzie w jednej części jest palenisko, a w drugiej blat — albo narożny. Wszystko zależy od pomysłowości i poczucia estetyki. Aby jednak zapewnić sprawne funkcjonowanie grilla, należy zachować pewne parametry:
- odległość od gruntu do poziomu płyty paleniskowej powinna wynosić 60—70 cm nad poziomem terenu,
- szerokość paleniska (dla 4 osób) to 70 cm, głębokość 40 cm.
- wysokość ścianek osłaniających otwarte palenisko ok. 30-50 cm.
Podłoże, na którym mamy zamiar postawić grill, powinno być utwardzone, dlatego zdejmujemy, na głębokość ok. 20 cm, warstwę gleby i wylewamy na niej 15 cm warstwę betonu. Podkład betonowy wykonujemy tylko pod grillem. Jeżeli grunt pod betonem jest piaszczysty i gliniasty, pod warstwę betonu należy ułożyć dodatkową warstwę stabilizującą ze żwiru i piasku.
Rys. 1 Fot. Sob-Bud
Zgodnie ze sztuką murarską
Materiał, z którego będziemy budować grill, musi być mrozoodporny. Nadają się do tego celu bloczki betonowe i silikatowe, cegły klinkierowe i kamienie naturalne. Z materiałów porowatych i nasiąkliwych — jak beton komórkowy czy pustaki ceramiczne — lepiej nie budować, bo grill nie przetrwa długo: już po pierwszej zimie rozsadzi go zamarznięta woda, która zgromadzi się w porach. Natomiast na samo palenisko, miejsce bezpośrednio narażone na działanie ognia, doskonale nadaje się cegła klinkierowa, która jest odporna na wysoką temperaturę. Do budowy potrzebna nam będzie, oczywiście, odpowiednia zaprawa, zbrojenie, ruszt oraz oparcie do rusztu.
Ściany grilla muruje się zgodnie ze sztuką murarską. Jeżeli zdecydowaliśmy się na modny i elegancki klinkier, to potrzebna będzie specjalna zaprawa do murowania klinkieru, jak np. cementowa zaprawa murarska z trasem (minerałem pochodzenia wulkanicznego, który ogranicza możliwość wystąpienia wykwitów na powierzchni cegły). Zaprawa ta przeznaczona jest do tradycyjnych robót murarskich z wykorzystaniem cegieł i kształtek klinkierowych oraz innych tego typu elementów o małej nasiąkliwości. Niewątpliwą jej zaletą jest również to, że po wybudowaniu jest odporna na temperatury od -20 do +600°C.
Wystarczy wymieszać
Zaprawę przygotowuje się bardzo prosto: do naczynia z odmierzoną ilością wody (w proporcji 3,5+4,0 I wody na 25 kg suchej mieszanki) wsypuje się suchą zaprawę i miesza, aż do uzyskania jednolitej konsystencji. Czynność tę najlepiej wykonać w betoniarce lub, w przypadku mniejszych prac, za pomocą wiertarki z mieszadłem. Narzędzia i pojemniki użyte do przygotowania masy powinny być jak najdokładniej oczyszczone z resztek zapraw i wody, pozostałych po wcześniejszych pracach. Zaprawa nadaje się do użycia zaraz po wymieszaniu i należy ją wykorzystać w ciągu ok. 3 godzin. Prace murarskie należy prowadzić w temperaturze od +50°C do +300°C. W trakcie robót oraz po ich zakończeniu (przez minimum 7 dni), wymurowane elementy należy osłaniać folią lub matami, zabezpieczającymi przed ewentualnymi opadami i zbyt szybkim wysychaniem zaprawy, spowodowanym działaniem wiatru i słońca. Nie wolno prowadzić prac w czasie opadów atmosferycznych!
Cegła, spoina, cegła
Cegły przygotowane do murowania powinny być czyste, wolne od kurzu i suche. Murować powinno się na ,petną spoinę", gdyż ograniczy to możliwość przenikania wody opadowej do wnętrza przegrody. Grubość spoiny powinna być równomierna dla całej warstwy i powinna wynosić od 6 do 40 mm. Do profilowania spoiny należy wcześniej przygotować odpowiednie narzędzie o zaokrąglonym przekroju, z tworzywa sztucznego lub drewna. Moment rozpoczęcia profilowania spoin uzależniony jest od warunków atmosferycznych, chłonności cegły i związanej z tymi czynnikami szybkości wiązania zaprawy. Powinien on nastąpić w kilkanaście lub kilkadziesiąt minut od jej położenia, w momencie, kiedy przyłożony do świeżej zaprawy palec nie ulega już zabrudzeniu.
Po zakończeniu murowania należy uzbroić się jeszcze w cierpliwość i odczekać przynajmniej tydzień, aż zaprawa wyschnie. Potem można już ustawić ruszt na palenisku i rozpocząć grillowanie.
